HƯỚNG DẪN CHI TIẾT LÀM PHÒNG THU TẠI NHÀ

Dịch Covid đã khiến nhu cầu làm phòng thu âm tại nhà (home recording) trở nên khá phổ biến. Hiện nay để set up một phòng thu như vậy không còn quá khó, nhưng nếu bạn vẫn đang lúng túng chưa biết nên bắt đầu như thế nào để phòng thu vừa tối ưu vừa hiệu quả, đừng bỏ qua một số gợi ý rất chi tiết của A-records dưới đây nhé!

ĐẦU TIÊN LÀ TIỀN ĐÂU, XÁC ĐỊNH RÕ NGÂN SÁCH

Chúng ta đều biết câu “tiền nào của nấy”, người bán hàng luôn giới thiệu cho bạn những sản phẩm đẹp nhất, cho âm thanh hay nhất, nhưng cũng với giá tiền đắt nhất. Tuy nhiên, trong phòng thu có rất nhiều thiết bị, và chất lượng phòng thu là do hiệu quả cộng hưởng của tất cả tạo thành. Việc xác định số tiền tổng tối đa bạn có thể chi sẽ giúp bạn chọn lọc và mua sắm các thiết bị chính xác hơn. Hãy chọn mua những dụng cụ thiết bị phù hợp và thiết yếu trước. Tốt nhất hãy làm một check list để kiểm soát ngân sách.

MÁY TÍNH

Máy tính là “trung tâm đầu não”, tham gia vào tất cả những công việc trong phòng thu: tập trung mixing project, hoặc cùng lúc làm multitask vừa thu âm vừa mixing, kích hoạt các công cụ phần mềm và chạy plugin hiệu ứng. 

Vậy như thế nào để chọn được một chiếc máy tính đủ tốt? Có 3 điều quan trọng bạn cần lưu ý: cấu hình CPU đủ mạnh (processing power), RAM, ổ cứng (bộ nhớ lưu trữ).

Đối với CPU, nên chọn multiple cores. Bạn sẽ phải mua thêm RAM vì RAM sẵn của máy tính chắc chắn không bao giờ đủ cho phòng thu. Mặc dù ổ cứng sẵn có của máy tính chạy DAW và plugin hiệu ứng, nhưng hãy chọn mua thêm 2 hoặc 3 ổ cứng xịn vì chắc chắn sẽ cần để làm việc, ổ cứng di động hay ổ cứng hard disc drivers đều được, tuỳ nhu cầu. 

Một máy tính phòng thu điển hình sẽ cần kết nối cho audio interface, một hoặc nhiều màn hình, ít nhất một ổ cứng bên ngoài và bộ điều khiển MIDI. Đó là mức tối thiểu. Vậy nên, đảm bảo máy tính của bạn cung cấp đủ kết nối cho phần cứng bên ngoài rất quan trọng. 

Cuối cùng, hãy chọn mua máy tính đáp ứng dư nhu cầu sử dụng hiện tại của bạn một chút. Công nghệ ngày càng phát triển, nhu cầu 5 năm nữa sẽ khác và chiếc máy tính này vẫn nên chạy ngon trong phòng thu của bạn 5 năm nữa chứ nhỉ.

DAW

Đã có máy tính, bây giờ bạn sẽ cần một số phần mềm, đó là DAW – Digital Audio Workstation. Một số DAW phổ biến là: Pro Tools, Logic, Ableton Live, Cubase, Audition, Reaper, Audacity và Garageband.

Có lẽ là không nên tranh luận DAW nào tốt hơn DAW nào, bạn nên lựa chọn DAW nào phù hợp nhất với chính mình và A-Record có một số video hướng dẫn bạn có thể xem tại đây

LOA

Phòng thu làm sao thiếu loa. Loa chính là đôi tai thứ hai của bạn và đôi khi nó sẽ giúp khách hàng nhanh chóng gật đầu đồng ý. Loa “phù hợp” phụ thuộc rất nhiều vào việc bạn có thể chi bao nhiêu tiền. Cá nhân A-records nghĩ với phòng thu đầu tiên, bạn nên chi nhiều tiền vào dàn loa hơn bất cứ thiết bị đơn lẻ nào (ngoài máy tính). Không có phần mềm phép thuật nào có thể giúp sản phẩm bạn trở nên tuyệt vời nếu bạn không thể nghe thấy âm thanh chi tiết. A-records có một số video review loa bạn có thể tham khảo tại đây.

XỬ LÝ ÂM HỌC

Xử lý âm học là một trong những yếu tố quan trọng nhưng hay bị bỏ qua khi làm phòng thu tại nhà. Lý do là thường có sự nhầm lẫn giữa xử lý âm học (Acoustic Treatment) và cách âm (soundproofing). Xử lý âm học là kiểm soát âm thanh trong phòng, trong khi cách âm là giữ cho âm thanh không thoát ra ngoài. Rất khó để đạt đến ngưỡng cách âm, nhưng trên thực tế nếu bỏ qua vấn đề này việc làm phòng thu tại nhà của bạn sẽ thất bại vì hàng xóm hoặc chủ nhà (nếu bạn thuê) sẽ rất khó chịu.

Tần số âm trầm và âm trung thấp (Bass and low-midrange frequencies) thường là vấn đề lớn nhất. Những miếng mút xốp hoặc vỉ trứng chúng ta thường thấy chỉ mang ý nghĩa giúp phòng cách âm đơn thuần chứ không hiệu quả trong vấn đề xử lý âm học; hãy thử tìm hiểu về sợi thuỷ tinh cứng như Owens Corning 703 và Rockwool. Bạn cũng có thể tìm hiểu về các tấm xử lý âm thanh DIY vừa hiệu quả lại tối ưu chi phí.

TAI NGHE (Headphones)

Ngay cả khi bạn có một dàn loa xịn thì phòng thu của bạn vẫn chắc chắn cần ít nhất là một chiếc tai nghe. Ngoài việc dùng để kiểm tra lại bản phối, tai nghe sẽ rất cần khi bạn cần làm việc khuya (không muốn làm phiền hàng xóm), hoặc cho những lúc bạn muốn rất tập trung một cách riêng tư cho công việc của mình khi trong phòng nhiều người…

Nếu bạn định sử dụng tai nghe để hoà âm (Mixing and mastering), nghe file chất lượng cao

(High-quality audio files) thì một cặp tai nghe mở (open-back headphones) tốt sẽ giúp bạn. Mặt khác, tai nghe đóng (Closed-back headphones) sẽ giúp bạn có thể nghe được chính giọng mình khi ghi âm mà vẫn giảm thiểu tiếng ồn lọt mic. Bạn có thể nghe A-records chia sẻ nhiều hơn về hai loại tai nghe này ở đây

AUDIO INTERFACE

Bản chất của Audio interface không quá phức tạp, nó là một thiết bị dùng để kết nối microphone hay các thiết bị audio ( guitar, midi controller, …) với máy tính, laptop hay điện thoại cho phép bạn thu âm nhạc cụ, vocal. Thông thường thì bạn có thể thu âm trực tiếp bằng điện thoại một cách dễ dàng nhưng nếu muốn có chất lượng âm thanh thu vào chất lượng và chuyên nghiệp hơn thì chắc chắn một chiếc audio interface sẽ hoàn toàn thích hợp với bạn. Một số Audio interface A-records review bạn xem kỹ hơn tại đây nhé! 

Ổ CỨNG NGOÀI

Đầu tiên, bạn chắc chắn cần ổ cứng ngoài. Thứ hai, ổ cứng đó phải là SSD. Bạn sẽ thấy việc chạy phần mềm trên một ổ và ghi/phát âm thanh từ một ổ khác khiến máy tính hoạt động trơn tru hơn rất nhiều.

Nên là SSD nhé! Không chỉ liên quan đến hiệu suất mà còn về độ bền. Mà nói về việc lưu trữ dữ liệu đó chắc chắn là 2 vấn đề đáng quan tâm nhất.

BỐ TRÍ BÀN LÀM VIỆC

Nghe có vẻ khá vớ vẩn nhưng quan trọng đấy. Đặc thù của một phòng thu tại nhà là bạn sẽ phải làm việc trong đó liên tục nhiều giờ. Nếu bàn ghế làm việc của bạn không thoải mái, chuột hay bàn phím thường xuyên trục trặc hoặc lâu dài gây ra chấn thương cổ tay, hoặc màn hình khiến bạn phải nheo mắt căng thẳng thì làm sao có thể làm việc hiệu quả đúng không?!

SỐ LƯỢNG MICRO PHÙ HỢP

Số lượng micro phụ thuộc vào mục đích chính của phòng thu bạn: bạn chuyên thu band hay chỉ chuyên thu đơn lẻ 1-2 vocal. A-record có review về một số micro bạn có thể tham khảo tại đây.

MIDI CONTROLLER

MIDI controller đã xuất hiện và nở rộ vào đầu những năm 80 với vài trò là cổng giao tiếp giữa các thiết bị âm thanh khác nhau. Hệ thống này làm việc cực tốt đến nỗi nó đã trở thành thiết bị chính trong phòng thu âm kể từ đó đến nay. MIDI controller là một phần cứng, thường được liên tưởng đến đến phím đàn hoặc bộ gõ, cho phép bạn gửi dữ liệu MIDI đến máy tính và các nhạc cụ điện tử được trang bị MIDI khác. Midi controller lúc đầu nhìn có vẻ giống như cây đàn nhưng nó không phát ra âm thanh mà là thiết bị điều chỉnh âm thanh. Bạn có thể xem thêm video review của A-records tại đây.

DÂY CÁP

Dây cáp thường là “vấn đề” không ai ngờ tới cho những người mới setup phòng thu tại nhà. Có nhiều người đã từng dở khóc dở cười khi mua rất nhiều thiết bị đắt tiền nhưng không thể kết nối tất cả lại với nhau. Lời khuyên ở đây là hãy nhớ phải lên bảng phác thảo chi tiết cho các thiết bị trong phòng trước khi thi công. Việc đi cáp nối hợp lý sẽ tiết kiệm cho bạn rất nhiều và phòng thu của bạn sẽ gọn gàng hơn bạn nghĩ đấy.

Hy vọng một số chia sẻ trên của A-records sẽ giúp ích được các bạn!